Ülkemizde yaşayan bireyler birçok konuda olduğu gibi araç satın alırken de çeşitli haklara sahiptirler. Peki engelli bireylerin araç ve ehliyet alımlarında sahip olduğu haklar nelerdir? Merak edilen tüm detayları bu yazımızda okuyabilirsiniz. Türkiye’de yaşayan ve engelli raporuna sahip olan bireyler Özel Tüketim Vergisi’nden (ÖTV) muaf olarak araç alabilirler. Bu indirim, engelli bireylerin hayatlarında kolaylık sağlanması amacıyla yapılır ve %40 üzeri ile %90 üzeri engellilik durumlarına göre değişim gösterir. %90 engelli raporu ile alınan araçlar, engelli kişinin yakınlarının yararlanabileceği indirimlerdir. Bunun yanında %40 engelli raporu ile alınan araçlar, engellinin kendi kullanacağı araçlar olarak ayrılmaktadır.
%40 ve üzeri engellilik oranına sahip olan ve ÖTV indiriminden yararlanarak araç satın almak isteyen bireylerin ilk olarak durumlarını gösteren raporu almaları gerekir. Alınan bu raporda, engelli bireyin “özel engelli aracını” kullanmaya engel bir durumunun olmadığı ibaresi yer almalıdır. Engelli birey kendi aracını kullanacağı için H sınıfı ehliyete de sahip olmalıdır. Engelli bireyler özel donanımlı bir engelli aracıyla sınava girerler. Engel oranı %90’ın altında olan sürücü, araçta engeline uygun özel aksam yaptırmak şartıyla ÖTV ödemeden araç sahibi olabilir ancak, bu aracın farklı kişiler tarafından kullanılması yasaktır. Sonuç olarak trafiğe çıkmak için herhangi bir engelinin olmadığını gösteren %40 engelli raporuna sahip olan bireyler ÖTV’siz araçlarını galerilerden satın alabilir.
Engel oranı %90 ve üzerinde olan bireylerin engelli raporlarında “özel engelli aracını” kullanmaya engel bir durumlarının olmadığı belirtiliyorsa, özel araçlarını kullanabilirler. %90 ve üzerinde engele sahip olan bireyler de tıpkı %40 ve üzeri engelliliğe sahip bireyler gibi H sınıfı ehliyete sahip olmalıdırlar. Bu bireylerin engel durumu araç kullanmaları için sorun oluşturuyorsa bu kişinin birinci dereceden üçüncü dereceye kadar olan yakınları ÖTV’siz araç satın alabilir. %90 ve üzeri bireyler araç satın alırken, aracı kullanacak kişinin araç satın alma işlemi sırasında orada bulunması gerekir.
Engelli bireyler için uygulanan ÖTV indirimi 5 yılda bir kez yapılır. Bireyler 5 sene dolduktan sonra indirimli olarak sıfır kilometre yeni bir araba almanız mümkündür.
ÖTV indiriminden faydalanarak bir araç satın aldıktan sonra 5 yıl içerisinde aracınızı satmak isterseniz ÖTV tutarını ödemeniz gerekir. Bunun dışında doğal afetler ve aracın kullanılamaz hale geldiği durumlarda aracınız için hurda belgesi alarak yeni bir otomobil için tekrar ÖTV indiriminden yararlanabilirsiniz. ÖTV indirimi ile alınan aracı yalnızca ruhsatta ismi geçen kişiler kullanabilir. Aksi durumlarda çeşitli cezalarla karşılaşabilirsiniz.
Sadece engelli sürücülerin alabileceği ehliyet sınıfı, “H” sınıfıdır. Otomobil ya da motosiklet kullanacak olan engelli sürücü için bu sınıf geçerlidir. Ehliyet almak isteyen engelli sürücü ilk olarak engellilik durumunu gösteren bir sağlık raporu almalıdır ve bu rapor, bireyin ehliyet almasında herhangi bir engel olmadığını göstermelidir. Engelli bireyler diğer sürücü adayları ile aynı sürede aynı sınavlara tabi tutulurlar ve yazılı sınavı da geçtikten sonra özel araçla direksiyon sınavına girerler. Bir ehliyete sahip olan ancak engel durumu sonradan oluşan kişiler yazılı sınava tabi olmadan, özel donanımlı bir araçla direksiyon sınavına girebilir ve H sınıfı ehliyete sahip olabilirler. Engelli bireyin kullanacağı aracın sağlık raporunda belirtilen özelliklerde olması gerekir. Örneğin engel raporunda; özel tertibatlı araç, sadece otomatik vitesli araç, elden kumandalı araç vb. gibi ifadeler bulunuyorsa sürücü bunları dikkate almalıdır.
Tüm Hakları Saklıdır.
